If you think you can hold me down I beg to differ If you think you can twist my words I'll sing forever
Tha gach uile dhuine air a bhreth saor agus co-ionnan ann an urram 's ann an còirichean. Tha iad air am breth le reusan is le cogais agus mar sin bu chòir dhaibh a bhith beò nam measg fhein ann an spiorad bràthaireil
If you think you can hold me down I beg to differ If you think you can twist my words I'll sing forever
(dyma stori wir, maddewch imi fy ngwallau os gwelwch yn dda)
Yn ystod fy machgendod byddwn i?n cerdded i ysgol a oedd yn eitha agos i artre. Yr oedd fy nau frawd wedi cael eu mynychu?r un ysgol rhai flynyddoedd o?m blaen fel wnaith ein ci hefyd. Gad imi esbonio.
Ar yr un pryd bob dydd heb fethu, byddai?n ci ni?n ein dilyn i ysgol ac wedyn crwydro?r cynteddau nes iddi ffeindio un ohonom ni. Mae?r stori hon ym ymwneud ag un ddigwyddiad felly.
Yn ystod dosbarth algebreg fel rheol, yr oedd ein hathrawes yn arfer ysgrifennu hafaliadau syml ar y bwrdd du ac wedyn byddai rhaid bob myfyrwr yn sefyll gerbron yr holl ddosbarth i?w datrys. Unwaith ar ganol gwneud hyn, ffeindiodd fy nghi fi. Daeth hi trwy?r drws agored ac edrychodd o gwmpas yr ystafell. Roeddwn i wedi cwympo is o dan fy nesg fel y welai hi mohonof fi ond yr oedd ymgais yn rhy hwyr. Wrth ysgwyd ei chynffon yn frwdfrydig, trotodd hi heibio?r myfyrwyr eraill er mwyn gorwedd i lawr ar mhwys i. Erbyn hynny, y bechgyn a ferched eraill a dechreuodd eu lledchwerthiniaid fel sylweddolodd ein hathrawes a oedd gyrhaeddiad newydd wedi dod i?w dosbarth ni.
Yn syth, gofynodd yr athrawes mod yn dod gerbron y dosbarth er mwyn datrys problem ar y bwrdd du. Ges i f?ofni ohoni ers y hoffiodd sgrechian nerth ei phen yn rheolaidd. Felly es i o flaen yr ystafell ar frys. Doedd neb cyn annifyred a fi pryd ddaeth fy nghi ar f?ol lan i?r bwrdd du. Fan?na sefyllodd hi, yn ysgwyd ei chynffon ac aros amdanaf gyda amynedd fawr, ond roeddwn i?n dal wrthi, o ystyried y ffaith mai algebreg oedd yn anodd iawn imi. Yna, daeth fy nhro i esbonio fy natrysiad ac hyn wnes. Aeth sawl munud heibio cyn i mi glywed un air oddi wrth yr athrawes. Felly gofynais un gwestiwn syml iddi hi wrth bwyntio at y bwrdd du. ?Ydy hyn yn gywir?? Cafodd yr athrawes we^n fawr ar ei wyneb cyn iddi siaradodd ?Pam na ofyn dy gi?? meddai Erbyn hyn, yr oedd bob wyneb mewn yr ystafell yn disgwyl ymateb oddi wrthyf yn awyddus. Roedd hi?n syndod mawr i mi, yn sicr ni allai hi o ddifri! Roedd eisiau arnaf am redeg i ffwrdd ond ymateliais rhag gwneud hynny. O?r diwedd, edrychais ar fy nghi ac holiais ?.. ?Ydy?r datrysiad yn gywir? Ydy e?n gywir?? Chwerthinodd yr holl ddosbarth yn uwch iawn pryd glywsom un ?wwf? oddi wrth fy nghi.
Wrth gerdded yn ol i ?nesg dilynodd fy nghi ar f?ol ac wedyn gorweddiodd i lawr ar mhwys i unwaith eto. ?Na gi talentog!
--------------------
Yr hen Gymraeg i mi, Hon ydyw iaith teimladau, Ac adlais i guriadau Fy nghalon ydyw hi --- Mynyddog
Here is a small essay I did in response to one of Dr Christine James' poems that won her the Crown at the National Eisteddfod:
Hoffwn ddweud fy mod wedi mynd i'r Eidal a Ffrainc yn ystod y gwyliau ac gwelais y rhan mwyaf y lluniau yr oeddech yn sôn amdanynt. Cyd-ddigwyddiad yw fy mod yn meddwl pethau tebyg pryd ymwelais â Arrangement en gris et noir "Mam Whistler" yn y Musée d'Orsay, Paris. Fy hoff ffurf lenyddiaeth a chelf ydy personoliad. 'Rwyf yn caru bod llawer o wledydd wedi personoli eu cenedligrwydd, yn cynnwys Iwerddon, Prydain a Ffrainc. Weithiau, 'rwyf yn hoffi chwilio am bersonoliad Cymru a phryd gwelais Mam Whistler, meddylais "A ffeindiais y personoliad perffaith am Gymru?". Fel chi, gallwn weld cysylltiadau rhwng y llun syfrdanol hwn a Chymru. A meddylais, "o ganlyniad i'r lliwiau?" Nid ydy Cymru yn wlad liwgar iawn, on nad yw hi? Efallai ein bod yn adrodd y llwyd a'r du lluwch y pyllau glo... pensaernïaeth Cymru (nid ydy trefi Cymreig yn lliwgar neu ddiddarbodus, ac wedyn, a ydym yn gallu dweud bod llwyd a du yn cynrychioli symlrwydd, ai pensaernïaeth neu gymeriad?)... tywydd! Ystyriais hefyd am oed, tawelwch a llonyddwch y foneddiges. Sefyllfa gyfoes yr iaith Gymraeg? Cynnydd neu ddiffyg cynnydd Cymru? O'r safbwynt hwn, efallai bod llwyd a du yn cynrychioli arwyddocâd arferol y lliwiau hyn. Trybini? A allwn ddweud marwolaeth?
Diolch Siarls. Syniadau diddorol iawn. Fydda i byth yn edrych ar Fam Whistler yr un ffordd eto. Diolch am gynnwys y llun. Fe'i gofiwn o hanes celtyddyd yng ngholeg hefyd wrth ddarllen d'erthygl. O'm rhan i feddylia yn wahanol amdano o hyn allan.
Maybe Siarls will provide a synopsis. He has some beautiful and interesting ideas about Whistler's famous painting about his mother as the perfect personification of Wales, comparing its colors to everything from the weather to coal pools. He also makes comparisons about the woman's age and her serene stillness to the contemporary situation of the Welsh language. There's more but he can elaborate better. I thought it was interesting. Hope I got that right Siarls.
It is also an interesting painting as one of the few portraits done in profile. The woman and the room itself evoke a feeling of age and stillness, but Whistler contrasts that in a very subtle way with the colorful design on the curtain and the painting on the wall suggesting other places and activities, as if to suggest a doorway to the future in the midst of an ancient past. The position of everything in the painting provides an interesting symmetry considering the old woman in profile is off center. What's with the footstool though? Can't figure that one out.
Nice essay. Also the quality of your Welsh is inspiring. Makes me want to go study harder. By the way, did Dr. James respond to you?
Thank you for your synopsis, Antwn. I couldn't have put it better myself. She did respond saying that I had very interesting ideas, but unfortunately, she did not look so deeply into the painting, but rather, she was empathising with the old woman's silence as a Welsh-only speaker who could no longer communicate with the world around her.
Her poem, which is part of the collection Llinellau Lliw (Lines of Colour) was there to express a Welsh speaker's viewpoint rather than a comparison to Welsh.
Here's a new essay I wrote for practice. Siarls, if you feel so inclined to correct errors, please feel free - no pressure though, I know you're busy. I'm trying out more formal language, literary conjugations, use of hwy etc. just experimenting...if you have a more Welsh way to put some sentences, I'm always keen to move away from "learnerspeak". Anyway here goes:
Daeth Dorfeydd i Walden Pond
Ar gof gan mwyafrif o bobl yw llun delfrydol yr awdur Henry David Thoreau fel meudwy yn unig y cafodd ei fywioliaeth oddi ar y tir, gyda neb sy'n llefaru wrtho, i fyw wrtho'i hunan y tu fewn i gaban bach hyd ymyl y llyn wrth ei enw Walden.
Cafodd y delw hwn ei ddiwyllio gan Thoreau ei hunan yn o^l pob golwg. Dyma'r modd y dechreuodd ei lyfr "Walden":
"When I wrote the following pages, or rather the bulk of them, I lived alone in the woods, a mile from my neighbor, in a house which I had built myself on the shores of Walden Pond, in Concord Massachusetts, and earned my living by the labor of my hands only. I lived there two years and two months. At present, I am a sojourner in civilized life again."
Gyda'r llun perffaith hwn yw sawl diffyg. Mewn gwirionedd nid yw'r delw yma yn dweud y stori yn hollol. Er enghraifft, gallodd Thoreau i weld y briffordd Concord-Lincoln nid ymhell ar draws y maes ohono a chlywed y tre^n a redodd ar hyd y rheilffordd Fitchburg ar yr ochr draw i'r llyn o'i gaban ef.
Hefyd, yr oedd ef wrtho'i hunan yn anaml iawn. Aeth yntau bron bob dydd i'r dref. Yr oedd ei fam a'i chwiorydd yn llai na ddwy filltir i ffwrdd a daethant hwy i'r caban a^basgedi llawn dop a^phasteiod a chacenau pob dydd Sadwrn. Aeth blant o'r dref i'r caban hefyd er mwyn ymweld a^Thoreau a mwynhaent hwy bicnicau teuluol yn rheolaidd yna ar y penwythnosau. Cafodd Ralph Emerson ei gynnwys ymysg yr ymweldwyr mynych a byddai Nathaniel Hawthorne yn ymuno ynddynt hwy am ymweliad o hirbell. Gwna^i bobl jo^c o gwmpas Concord am Thoreau, sef y pan fyddai Mrs. Emerson yn canu cloch swper, do^i Thoreau redeg fel ergyd oddi fewn y coed ar y blaen i bawb gyda'i bla^t ar bennau ei fysedd ef. Dyna ddigon am y bywyd gerwin!
Oes yn deg i'w ddweud y gallai arhosiad Thoreau yn y coed bod yn cyffelybu rhywfaint i fechgyn maestrefol a fynd i'w ty^yng nghoeden er mwyn esgus bod hwy'n gwersylla yn y jyngl?
Ar o^l aeth ei flwyddyn cyntaf yn y caban heibio, cychwynnodd Thoreau i roi ddarlithoedd am ei arbrawf. Do^i deithwyr yn unswydd i gael golwg y tu fewn i'w gaban ar o^l oedd cymaint wedi'i dweud amdano. Eto i gyd ddo^i Thoreau o hyd i'r amser dros ysgrifennu "Walden" er gwaethaf cymaint sylw a oedd yn rhoi iddo. Mae'r lyfr yn dal i ysbrydoli ar sawl cyfrif yr awydd am fywyd symlach a chariad at natur.
Neis Siarls. Dw i wedi bod yn cario ymlaen a^'m mrawd i ysgrifennu quatrains yn Saesneg. rydyn ni'n defnyddio'r odl olaf oddiar y quatrain cynt, wedyn gwneud cerdd newydd.....yna dal ati. Dyw i ddim yn teimlo hyderus yn ddigon am wneud yr un peth yn Gymreag eto. Dw i wedi bod yn aros am ei gerdd ers wythnosau. Mae e'n aros am ysbrydoliaeth....dyna beth e'n dweud wrthaf.
Fe fydda'n ceisio ysgrifen rhagor .....gobeithio gallwn ni berswadio Gwenynen ac Austaff i gyfrannu rhywbeth hefyd.
Well, just scribble down ideas and look at it now and again. Think of a theme, look up a load of words connected to that theme and connect the rhyming, alliterate and cynganeddol words!!! Eventually, something'll come together!
Dr Mererid Hopwood told us to have two columns: one for abstract words and one for concrete words!
If you want an example, I'll look up some of my notes and type them up but for now, have a go!
0 User(s) are reading this topic (0 Guests and 0 Anonymous Users)